تأثیر سایه‎اندازی و سطوح مختلف نیتروژن بر رشد و مقدار اسانس گیاه دارویی نعناع فلفلی (Mentha piperita L.)

نعناع فلفلی یکی از مهم‎ترین گیاهان دارویی و معطر دنیاست که مقدار اسانس آن از نقطه‎ای به نقطه دیگر در اثر کوددهی، سایه‎اندازی، آبیاری و دوره نوردهی تغییر می‎کند. به‎منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف سایه‎اندازی و نیتروژن بر رشد و عمکلرد اسانس این گیاه، آزمایشی به‎صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال زراعی 94-1393 انجام شد. فاکتور سایه‎اندازی در چهار سطح (S0: بدون سایه‎اندازی، S25: 25 درصد ، S50: 50 درصد و S75: 75 درصد سایه‎اندازی) و فاکتور نیتروژن نیز در چهار سطح (N1: بدون نیتروژن، N2:60، N3:120 و N4: mg/kg 180 نیتروژن) فاکتورهای آزمایش را تشکیل می‎دادند. نتایج نشان داد که بیش‎ترین تعداد برگ در بوته (936)، سطح برگ (mm2 1688)، شاخص کلروفیل (32/51)، میزان اسانس (455/2 درصد وزنی-وزنی) و عملکرد اسانس (g/box 37/0) در تیمار S25N3 دیده شدند. بیش‎ترین وزن خشک بخش هوایی در تیمار S50N4 به‎دست آمد که تیمار S25N3 با اختلاف 36/8 درصد در رتبه دوم قرار گرفت. بیش‎ترین وزن خشک برگ در تیمار S25N3 به‎میزان g/box 55/11 مشاهده گردید. تیمارهای اعمال شده بر ارتفاع گیاه و تعداد شاخه فرعی تأثیر معنی‎دار نداشتند. لذا جهت نیل به حداکثر درصد و عملکرد اسانس و هم‎چنین تعداد برگ در بوته و سطح برگ به‎منظور بازارپسندی جهت مصارف خوراکی نعناع فلفلی، استفاده از 25 درصد سایه‎اندازی به‎همراه کاربرد mg/kg120 نیتروژن توصیه می‎شود.